Badania lekarskie pracowników – co należy wiedzieć?

Jak wynika z kodeksu pracy, jednym z obowiązków pracownika jest wykonanie wstępne badania lekarskie. Agencja pracy lub pracodawca nie mogą dopuścić kandydata do pracy bez aktualnego orzeczenia lekarskiego. Kara grzywny za niestosowanie się do przepisów wynosi od 1000 do 30000 zł.


Jakie rodzaje badań lekarskich z zakresu medycyny pracy?

  • wstępne – w przypadku rozpoczęcia pracy w nowym miejscu
  • okresowe – ich częstotliwość zależy od rodzaju i szkodliwości danego stanowiska
  • kontrolne – w przypadku niezdolności do pracy przez co najmniej 30 dni, a o ich konkretnym charakterze decyduje to, jaką pracę mamy wykonywać.

Czy badania lekarskie są obowiązkowe?

Według prawa, polecenie wykonania badań lekarskich to polecenie służbowe, dlatego pracownik zobowiązany jest do ich wykonania. Wstępne, okresowe i kontrolne badania lekarskie zleca się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę lub agencję pracy. Powinno zawierać dwa egzemplarze – jeden dla lekarza medycyny pracy i drugi dla osoby badanej.

Kogo nie obowiązują badania lekarskie?

Wstępnym badaniom podlegają osoby przyjmowane do pracy i zatrudniane na podstawie umowy o pracę lub pracownicy, przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe. 

Badań nie muszą wykonywać:

  • osoby zatrudniane u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub stanowisko o takich samych warunkach pracy
  • pracownicy zatrudnieni na podstawie kolejnej umowy o pracę zawartej w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy z tym samym pracodawcą
  • przyjmowani do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy. W takim przypadku osoby te muszą przedstawić aktualne orzeczenie lekarskie, które stwierdza brak przeciwwskazań do pracy w warunkach opisanych w skierowaniu
  • Zatrudnieni, pozostający jednocześnie w stosunku z innym pracodawcą


Zgodnie z przepisami, okresowe i kontrolne badania lekarskie pracowników należy przeprowadzić w miarę możliwości w godzinach pracy. Jeżeli ze względu na szczególne, uzasadnione okoliczności nie ma możliwości przeprowadzenia badań w czasie pracy, zatrudnionemu przysługuje za poświęcony czas wynagrodzenie.

Ile kosztują badania lekarskie?

Cena badań medycyny pracy są różne i  w zależności od miejsca i stanowiska pracy. Średnio jest to około 120 zł. Zgodnie z przepisami Kodeksu pracy za wszystkie badania lekarskie płaci pracodawca lub agencja pracy, nie pracownik.

Jak przebiega wizyta u lekarza medycyny pracy?

Wizyta u lekarza medycyny pracy rozpoczyna się od krótkiego wywiadu, podczas którego badany udziela informacji na temat przyjmowanych leków, przewlekłych chorób, przebytych operacji, czy ewentualnie występujących nałogów. Następnie wykonuje się podstawowe badania: osłuchanie klatki piersiowej, zmierzenie ciśnienia itp. Wizyta trwa do 20 minut, jednak musimy mieć na uwadze, że w zależności od naszego stanowiska pracy, lekarz może skierować nas na dalsze badania.

Już wychodzisz?